Wykorzystanie pijawek lekarskich w terapii jest znane ludzkości już od starożytności. Znaczenie tej terapii na przestrzeni dziejów zmieniało się, jednak obecnie jako terapii naturalnej wzrasta. W czerwcu 2004 roku amerykańska Agencja Żywności i Leków dopuściła do obrotu medycznego pijawki lekarskie, uznając je za środek leczniczy. Do tej terapii wykorzystuje się pijawki hodowane w specjalnych, ściśle sterylnych warunkach, co jest podyktowane wymogami higienicznymi. W naszym gabinecie używamy pijawek z gatunku HIRUDO VERBANA.
Pijawka po przyssaniu się przednią częścią ciała przecina skórę na głębokość około 1,5 mm za pomocą licznych par zębów. Nacięcie ma kształt litery Y, a każda szczęka ma około 65-75 ząbków. W ślinie pijawek wykryto około 120 różnych związków. Najlepiej poznane i przebadane z nich to: substancje mające funkcje znieczulające, substancje rozszerzające naczynia krwionośne, Hialuronidaza - odpowiedzialna za rozprzestrzenianie się enzymów u żywiciela, inhibitory proteolityczne - zapobiegają koagulacji krwi, Bdelliny - działanie antytrypsynowe i antyplazminowe, Egliny - silnie hamują stany zapalne, Hemetyna - działanie antykoagulacyjne (hamuje powstawanie skrzepów, a także rozpuszcza już istniejące).
Działanie substancji gruczołów ślinowych pijawek:
Przygotowanie miejsca do przyłożenia pijawek
Miejsce na skórze, do którego ma być przyłożona pijawka powinno być odpowiednio przygotowane. Pacjent 24-48 godzin przed terapią nie powinien używać dezodorantów, antyperspirantów i innych kosmetyków. Pacjent dobę przed terapią nie powinien spożywać większej ilości alkoholu, jeść ostrych przypraw np. chilli, kurkumy, curry, czy np. spożywać czosnek. Niektóre leki przyjmowane przez pacjentów, wydzielane częściowo przez skórę, też mogą powodować utrudnienie w przyssaniu się pijawki do skóry. Zapach ciała może skutecznie odstraszyć pijawkę. Pora roku, wahania ciśnienia atmosferycznego, nerwowe ruchy terapeuty, czy nieumiejętne obchodzenie się z pijawkami, mogą utrudnić terapię.
Jak długo prowadzić całą terapię? Czas trwania terapii
Zabieg trwa od 15 do 90 minut (średnio 45 minut) i zależy głównie od miejsca przyłożenia pijawek. Terapię należy najczęściej kontynuować przez 4-5 tygodni. W wyjątkowych przypadkach dłużej. W okresie od 3 do 6 miesięcy wskazane jest powtórzenie terapii w zależności od wskazań.
Krwawienie po zakończonej terapii
Już w trakcie zabiegu po odpadnięciu pijawek krew sączy się z ran po pijawkach i nie krzepnie, tak może być do 6-12 godzin.